Jaar: 2009

De TOP-GGZ afdeling Bipolaire Stoornissen start deze maand met een grootschalig onderzoek naar de behandeling van bipolaire stoornissen in Nederland. Dit onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met het Kenniscentrum Bipolaire Stoornissen, GGZinGeest/VUmc, het UMC Groningen en de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie. Projectleider is Dr. Ralph Kupka en hoofdonderzoeker voor Altrecht is psychiater Janwillem Renes. Dit onderzoek zal meer inzicht geven in de stand van zaken m.b.t. de behandeling van patiënten met een bipolaire stoornis in de dagelijkse praktijk in ons land, en hoe deze behandeling zich verhoudt tot de richtlijn bipolaire stoornissen die in 2008 verscheen. Het onderzoek zal naar verwachting 4 jaar gaan duren.

Litarex® (lithiumcitraat, het enige echte slow-release lithium preparaat) is zoals inmiddels bekend niet meer verkrijgbaar via de reguliere weg. Litarex® onderscheidt zich van andere lithiumpreparaten doordat het na inname veel geleidelijker in het lichaam vrijkomt. Nu wordt wel verondersteld dat het tijdens de zwangerschap beter is om hoge pieken in de lithiumspiegel te vermijden. Hoge spiegels worden met name veroorzaakt door inname van de gehele dagdosis lithium van (merkloos) lithiumcarbonaat ineens. Voor normaal lithiumgebruik is dit geen probleem. Overigens is niet bewezen dat het gebruik van een gereguleerde afgifte preparaat zoals Litarex® tijdens de zwangerschap beter zou zijn voor het ongeboren kind, dan het over de dag verdeeld innemen van een ander lithiumpreparaat. Ook als men Camcolit® of Priadel® (beide merkpreparaten van lithiumcarbonaat) over de dag verdeeld inneemt zijn de pieken in de spiegel niet zodanig hoog dat het kind hiervan duidelijk schade ondervindt. Vandaar dat in de richtlijn gezet is dat aanbevolen wordt Camcolit® of Priadel® verdeeld over de dag te laten gebruiken tijdens de zwangerschap, of nog beter zelfs al daarvoor. Litarex® (lithiumcitraat), blijkt echter nog steeds verkrijgbaar te zijn via de Internationale Apotheek in Venlo (de eigen apotheker kan het daar bestellen, het kan echter een tot twee weken duren voordat de internationale apotheek het middel aan uw apotheek kan leveren). Er zijn mensen die een voorkeur voor Litarex hebben, omdat ze daarvan uit ervaring minder bijwerkingen ondervinden dan bij een ander preparaat. Ook voor hen is het van belang om te weten dat het middel nog steeds verkrijgbaar is. Er bestaat echter wel een grote kans dat u het middel Litarex zelf moeten zullen (bij)betalen van uw zorgverzekeraar. Indien u overweegt Litarex te laten bestellen bij de internationale apotheek is het verstandig eerst met uw zorgverzekeraar contact op te nemen om te vragen of zij dit geneesmiddel voor u vergoeden.

Ingeborg Wilting, apotheker
Elise Knoppert, psychiater

Per 19 maart 2009 zijn het Kenniscentrum Bipolaire Stoornissen en de Lithium Plus Werkgroep gefuseerd. Gegeven de grote overlap in doelstellingen en personen van deze twee organisaties heeft het bestuur van de stichting Lithium Plus Werkgroep in goed overleg met alle betrokkenen besloten om middels een statutenwijziging deze bestaande stichting om te vormen tot de Stichting Kenniscentrum Bipolaire Stoornissen (Dutch Foundation for Bipolar Disorders). Daarmee ontstaan er in Nederland twee duidelijke organisaties op het gebied van de bipolaire stoornise: de Vereniging voor Manisch-Depressieven en betrokkenen VMDB (primair voor en door patiënten en betrokkenen) en het Kenniscentrum Bipolaire Stoornissen (primair voor en door professionals, maar met een substantiële inbreng van de VMDB).

Het kenniscentrum heeft deelnemers en donateurs. Deelnemers zijn de bij het kenniscentrum aangesloten instellingen die zich onderscheiden door kwalitatief hoogstaande zorg voor mensen met een bipolaire stoornis, en eventueel wetenschappelijk onderzoek hiernaar doen. Ook de VMDB is deelnemer. Donateurs zijn individuele professionals en andere belangstellenden die de doelstellingen van de stichting ondersteunen. Donateurs met een professionele achtergrond komen viermaal per jaar bijeen in een klinisch-wetenschappelijke vergadering, waarin klinische vraagstukken zullen worden besproken en nieuwe inzichten uit wetenschappelijk onderzoek zullen worden gepresenteerd.

Al vele jaren bestaat er in Nederland een hecht netwerk van professionals die zich hard maken voor de behandeling van mensen met een bipolaire stoornis. De Lithium Plus Werkgroep heeft hieraan in de afgelopen 25 jaar een belangrijke bijdrage geleverd. De fusie met het kenniscentrum zal aan deze ambities een nieuwe impuls geven onder het motto: “Informatie – Innovatie – Inspiratie”

Onlangs is het Bipolair Platform van start gegaan. Dit is een initiatief van Benecke/Continuum Psychiatrie in samenwerking met het Kenniscentrum. Het Bipolair Platform bevordert de kennisoverdracht over bipolaire stoornissen aan professionals, onder andere in de vorm van een literatuurservice, webcasts, e-laerning en een forum. Momenteel kan men deelnemen aan de online-nascholing over de nieuwe richtlijn bipolaire stoornissen.