Werkgroepen

Binnen de deelnemersraad van het Kenniscentrum Bipolaire Stoornissen zijn verschillende werkgroepen actief. Hieronder vindt u een overzicht van de werkgroepen.

Werkgroep adolescenten en kinderen
De huidige richtlijn Bipolaire stoornissen is vooral gericht op de behandeling bij volwassenen. Voor een groot deel is de behandeling van adolescenten hetzelfde als de behandeling van de volwassen patiënt. Er zijn echter ook verschillen vooral samenhangend met de levensfase waarin adolescenten zich bevinden waardoor er andere thema’s spelen dan bij de volwassen patiënt. Bijvoorbeeld loskomen van ouders, afmaken van opleiding, aangaan van relaties, betekenis van ziekte voor toekomst perspectief.

Daarnaast is de adolescent onderdeel van het gezin en is ook ouderbegeleiding onderdeel van de behandeling. Aan de hand van de huidige richtlijn en op basis van beschikbare (onderzoeks)literatuur zullen wij nagaan welke aanvullende faciliteiten/voorzieningen er noodzakelijk zijn voor goede diagnostiek en behandeling van de adolescenten populatie.

Werkgroep chronotherapie
De werkgroep heeft een protocol voor lichttherapie bij bipolaire stoornissen geschreven. De werkgroep heeft op het Voorjaarscongres in 2018 hiervan verslag gedaan en tijdens de klinisch wetenschappelijke vergadering van 23 maart 2018 is het protocol gepresenteerd. De presentatie is hier te vinden.

Werkgroep comorbiditeit en bipolaire stoornis
De werkgroep richt zich op somatische comorbiditeit. Er is een inventarisatie gedaan onder de leden van plusminus met vragen over aandacht voor somatische problemen in de psychiatrie en vragen over leefstijl.

Werkgroep consultatie
De werkgroep heeft als doel een model voor consultatie te ontwikkelen.

Werkgroep ECT
De werkgroep heeft als doel de mogelijkheden in kaart te brengen van ECT binnen de behandeling van bipolaire stoornissen. Is Lithium een contra-indicatie voor ECT? De werkgroep richt zich op het vergroten van de knowhow ten aanzien van de inzet en mogelijkheden met betrekking tot ECT.

Werkgroep (familie)ervaringsdeskundigheid
De werkgroep heeft als doel onderzoek te doen naar de inzet, kwalificaties en positionering van (familie)ervaringsdeskundigen binnen de behandeling van patiënten met een bipolaire stoornis.

Werkgroep farmacotherapie

Werkgroep kinderwens en zwangerschap
De werkgroep kinderwens en zwangerschap zal de ‘Kinderwensfolder’ van Plusminus in samenspraak met de Plusminus updaten.

Werkgroep masterclass
De werkgroep Masterclass verzorgt de invulling van het programma en organiseert in samenwerking met het bureau van KenBiS de 5-daagse Masterclass Bipolaire Stoornissen. Tevens is er de mogelijkheid voor het organiseren van een Masterclass Light, een eendaagse cursus voor hulpverleners werkzaam binnen de FACT-teams of klinische afdelingen.

Werkgroep organisatie van zorg
Aan de hand van het uitgebrachte rapport van KPMG over de haalbaarheid van de implementatie van de zorgstandaard bipolaire stoornissen zal de werkgroep de deelnemersraad van advies dienen. Tevens heeft de werkgroep als doel de implicaties van het nieuwe kwaliteitsstatuut GGZ in kaart te brengen voor de behandeling van patiënten met een bipolaire stoornis.

Werkgroep ouderen
Onderzoek naar behandelmogelijkheden van ouderen met een bipolaire stoornis is relatief schaars. Adviezen in de Nederlandse richtlijn voor de behandeling van ouderen met een bipolaire stoornis zijn grotendeels afgeleid van die bij jongere volwassenen. Bij behandeling van ouderen met een bipolaire stoornis kan de richtlijn Bipolaire Stoornissen op hoofdlijnen gevolgd worden, mits men rekening houdt met een aantal voor deze doelgroep specifieke aandachtspunten betreffende farmacotherapie, somatische comorbiditeit, cognitieve stoornissen en psychosociale ondersteuning. De werkgroep stelt zich als doel om deze aandachtspunten op basis van beschikbare literatuur te verzamelen en beschikbaar te maken voor anderen.

Werkgroep psychotherapie
De werkgroep psychotherapie had de afgelopen jaren de taak een nieuw Nederlands prototype psycho-educatiecursus voor bipolaire stoornissen te ontwikkelen. De cursus is ontwikkeld en heeft in 2016/2017 gedraaid als pilot binnen de aangesloten instellingen. In 2017 zijn de uitkomsten geanalyseerd en geëvalueerd. Dit heeft geresulteerd in het opleveren van de cursus eind 2017. In 2018 heeft de werkgroep verder gewerkt aan de ontwikkeling van een train-de-trainercursus voor het geven van deze nieuwe psycho-educatiecursus. De eerste train-de-trainercursus is eind 2018 gegeven en wordt sindsdien jaarlijks georganiseerd. In 2021 is er een handreiking geschreven om de PE cursus online aan te bieden. De werkgroep richt zich nu op de vertaling van de PE cursus naar het Engels.

Werkgroep technologische innovaties
Er komen steeds meer technologische innovaties aan die bijdragen aan de diagnostiek en behandeling rondom de zorg van de bipolaire stoornis. Deze innovaties kunnen de zorg vergemakkelijken en/of patiënten meer regie geven. Deze ontwikkeling past in een trend van digitalisering van zorg in het algemeen en ontwikkeling van personlized medicine in het bijzonder.

Doelen van de werkgroep
– Eerste aanspreekpunt zijn van nieuwe projecten die technologische innovaties betreffen bij KenBiS
– Raadgevend zijn aan het KenBiS bestuur over (nieuwe) technologische innovaties
– Centraliseren van projecten om implementatie te bevorderen, ook in samenwerking met Plusminus, tevens eventuele inclusiebereik vergroten voor onderzoek
– Gezamenlijk beurzen schrijven voor financiering van onderzoek
– Zichtbaarheid creëren van het onderwerp door schrijven van artikelen (nationaal/internationaal)
– Samenwerkingen aangaan waar mogelijk met andere relevante gremia (psychiatrie/somatiek/instanties/juridische afdelingen/enz)

Werkgroep verpleegkundige zorg
De werkgroep verpleegkundige zorg heeft als taak het ontwikkelen en beschrijven van het verpleegkundig aandeel van de behandeling van patiënten met een bipolaire stoornis en hun naastbetrokkenen. De werkgroep werkt momenteel aan het ontwikkelen en publiceren van een format signaleringsplan en een handleiding voor het gebruik ervan. De werkgroep maakt gebruik van beschikbare evidence, professionele ervaring en de ervaringsdeskundigheid van patiënten. De leden van de werkgroep zijn als klankbordgroep beschikbaar voor verpleegkundig onderzoekers. De leden van de werkgroep stimuleren het uitwisselen van informatie over het verpleegkundig beroep in relatie met de behandeling van de doelgroep en beheren daartoe een LinkedIn netwerkgroep voor (oud) deelnemers van de masterclass.
De leden van de werkgroep leveren per jaar 2 onderwerpen / sprekers aan voor de wetenschappelijke bijeenkomst van het KenBiS.

Werkgroep vroegherkenning bipolaire stoornissen
De bipolaire stoornis is een ernstige stemmingsstoornis die vaak debuteert in de adolescentie of op jongvolwassen leeftijd, maar doorgaans te laat herkend wordt. Vaak wordt de diagnose pas na  10 jaar klachten gesteld. De werkgroep stelt zich tot doel deze vertraging in diagnostiek en behandeling terug dringen. Zij wil dit doen door (op basis van het stagerings- en profileringsmodel) fasegerichte wetenschappelijk onderbouwde adviezen te formuleren en te verspreiden die kunnen bijdragen aan een vroegere herkenning en behandeling van patiënten met een bipolaire stoornis en het identificeren van hoog-risicopopulaties. Dit kan leiden tot beter symptomatisch en functioneel herstel van patiënten.
De resultaten van de werkgroep zullen hun weerslag krijgen in wetenschappelijke artikelen en congressen, die de basis zullen vormen voor de advisering aan deelnemers van KenBiS maar ook andere ketenpartners in de behandeling van mensen met een bipolaire stoornis. De triade (patiënt, behandelaar en familie/naastbetrokkenen zal daarbij speciale aandacht krijgen.
Voor 2018 heeft de werkgroep een discussiegroep georganiseerd op het voorjaarscongres van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie te Maastricht. Verder is de werkgroep voornemens een tweetal artikelen te publiceren over vroegherkenning in respectievelijk het Tijdschrift voor Psychiatrie en het blad Huisarts en Wetenschap.

Werkgroep KenBiS Young Science
De werkgroep heeft als doel jonge onderzoekers te stimuleren deel te nemen aan het landelijk netwerk bipolaire stoornissen. De eerste stap die daarin gezet is is de organisatie van de KenBiS Young Science-dag in november 2021. Deze succesvolle dag kreeg een vervolg in 2022 en 2023 en leden van het netwerk zijn lid van de deelnemersraad van KenBiS en participeren in verschillende werkgroepen.

Werkgroep World Bipolar Day
De werkgroep bereidt ieder jaar het thema rond World Bipolar Day voor in samenwerking met Plusminus.

Wilt u meer informatie over een van de werkgroepen? Stuurt u dan een mail naar het bureau van KenBiS via info@kenbis.nl. De contactgegevens van de voorzitters van de werkgroepen zijn bekend bij het bureau.