Het Kenniscentrum Bipolaire Stoornissen is op zoek naar een bestuurslid met ervaring op het gebied van PR en tevens kennis van de maatschappelijke positie van de zorg in een snel veranderend politiek-maatschappelijk klimaat. KenBiS biedt een netwerk vol innovatie en inspiratie, met betrokken mensen die samenwerken aan een betere zorg.
Jaar: 2015
Aandacht voor toepassing nieuwe Multidisciplinaire richtlijn bipolaire stoornissen
Eind maart 2015 is de Multidisciplinaire richtlijn voor de diagnostiek en behandeling van bipolaire stoornissen verschenen. Op een aantal manieren wordt aandacht besteed aan de toepassing van de nieuwe richtlijn. Op het NVvP voorjaarscongres in april 2015 werd in diverse presentaties de relatie met de richtlijn gelegd. Er is een e-learning module ontwikkeld door De Tijdstroom en de NVvP met Anja Stevens, Manon Hillegers, Annemieke Dols en Ralph Kupka. Daarnaast wordt een nascholingscursus voor psychiaters ontwikkeld door AccreDidact.
De uitgave van 2015 is een geactualiseerde versie van de richtlijn van 2008. Alle wetenschappelijke evidentie van het onderzoek van de laatste jaren is erin verwerkt. De richtlijn is een uitgave van De Tijdstroom en tot stand gekomen in samenwerking met het Britse NICE instituut, die in 2014 een nieuwe richtlijn publiceerde.
De richtlijn omvat de diagnostiek, zelfmanagement, psychoeducatie, psychotherapie en farmacotherapie. Ook is veel aandacht besteed aan de organisatie van zorg. De richtlijncommissie onder leiding van Ralph Kupka was breed samengesteld met psychiaters, verpleegkundigen, psychologen en ervaringsdeskundigen. De commissie werd ondersteund door een technisch team van het Trimbos instituut en een adviesraad. De richtlijn wordt breed gedragen door de beroepsverenigingen van psychiaters (NVvP), verpleegkundigen (V&VN), psychologen (NIP) en door de patiëntenvereniging VMDB.
De betrokken partijen zullen aandacht blijven besteden aan de verspreiding en implementatie van de richtlijn. De richtlijn is als boek online te bestellen en als pdf te downloaden. Zie ook het nieuwsartikel van maart 2015
Tussenstand van veelbelovende onderzoeken rond bipolaire stoornissen
Op 12 mei vond in het UMC Utrecht het mini-symposium ‘Recent findings of bipolar research in the Netherlands’ plaats.
Het team van Utrechtse onderzoekers deed een boeiend verslag van een aantal lopende studies:
Bipolar Genetics (BIG), Kinderen van Ouders met een Bipolaire Stoornis (KBO) en Brain Imaging, Development, and Genetics (BRIDGE). Het team bestaat uit Manon Hillegers, Marco Boks, Esther Mesman, Lucia Abramovic, Anna de Jong, Sanne Kemner en Annabel Vreeker.
Voor al deze succesvolle studies werd en wordt landelijk geworven, onder andere via VMDB en KenBiS. Er zijn inmiddels veel publicaties verschenen en in voorbereiding.
Speciale gast was Prof. Boris Birmaher van de Universiteit van Pittsburgh, die een lezing gaf over zijn onderzoek naar bipolaire stoornissen bij kinderen en adolescenten. In een video naar aanleiding van het winnen van de Colvin Prize zegt Birmaher: “Once we understand the causes of bipolar, we will be able to develop more specific treatments. […] Even if a child gets the diagnosis, he has a good chance to do well. This is one of the most hopefull results that are now apparent.”
Ralph Kupka (KenBiS) gaf een overzicht over stadiëringsmodellen voor bipolaire stoornissen. Hij kijkt met voldoening terug: “Het was een bijzonder informatieve middag met levendige discussies.”
Momenteel kunnen verwijzers nog deelnemers aanmelden voor de BRIDGE-studie.
Over Bipolar Genetics: dit is een onderzoek naar welk deel van het erfelijk materiaal verantwoordelijk is voor het ontwikkelen van een bipolaire stoornis. Daarnaast is het streven zoveel mogelijk te leren over mogelijke omgevingsfactoren die kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van de stoornis.- Over de KBO-studie: dit is een onderzoek naar de ontwikkeling van bipolaire stoornissen bij familiair belaste kinderen. Onderwerpen zijn risicofactoren, vroege uitingen van deze ziekte, en de hersenontwikkeling van deze jongeren.
Over de BRIDGE-studie: dit is een onderzoek bij kinderen en adolescenten van ouders met een psychose, een bipolaire stoornis of schizofrenie. Deze kinderen hebben een verhoogd risico om een psychiatrische stoornis te ontwikkelen.
Animatiefilm over bipolaire stoornis en psychosegevoeligheid
Op schizofreniebestaatniet.nl is een animatiefilmpje te vinden over manisch-depressiviteit en psychosegevoeligheid. In het filmpje (zie ook hieronder) geeft hoogleraar Jim van Os beeldend en op een eenvoudige manier hersteltips aan mensen die last hebben van manieën, depressies en psychosen. De volgende adviezen komen aan de orde:
- vast levensritme (slapen, bewegen, dagindeling) eventueel via sociale ritme therapie
- inzicht in waarschuwingssignalen via signaleringsplan
- contragedrag
- medicatie
- psychotherapie
- contact met ervaringsdeskundige
Zie ook de nieuwe richtlijn bipolaire stoornissen (30 maart 2015) voor een uitvoerige behandeling van de interventiemogelijkheden.